Współpraca międzynarodowa
WELMEC - European Cooperation in Legal Metrology – Europejska Współpraca w Dziedzinie Metrologii Prawnej jest organizacją powstałą w 1990 r. Liczy obecnie 30 członków (kraje UE i EFTA) oraz 7 członków stowarzyszonych.
OIML - International Organization of Legal Metrology – Międzynarodowa Organizacja Metrologii Prawnej, powstała w 1955 r. Składa się z krajów członkowskich (60 państw) oraz z krajów – obserwatorów (53 państwa). Do OIML należą wszystkie kraje UE z wyjątkiem Litwy, Łotwy i Estonii, które są obserwatorami.
WELMEC
Głównym celem organizacji jest stworzenie jednolitego i spójnego podejścia w dziedzinie metrologii prawnej. WELMEC zajmuje się tworzeniem, utrzymaniem i doskonaleniem kanałów komunikacji pomiędzy członkami organizacji oraz rozwija wzajemne zaufanie poprzez uczestnictwo we wspólnych działaniach.
WELMEC aktywnie współpracuje z krajowymi i międzynarodowymi organizacjami zajmującymi się metrologią prawną, a swoje zadania wykonuje poprzez grupy robocze (WG), które opracowują dokumenty zawierające wytyczne (poradniki WELMEC).
Grupą roboczą właściwą do zadań związanych z towarami paczkowanymi jest WELMEC WG6, której zakres zadań przedstawia się następująco:
- nadzór nad jednolitym stosowaniem dyrektyw i rozporządzeń odnoszących się do towarów paczkowanych,
- wymiana informacji z zakresu obrotu towarami paczkowanymi na poziomie międzynarodowym,
- doradztwo Komisji Europejskiej w sprawie aspektów, które należy uwzględniać w przepisach odnoszących się do towarów paczkowanych,
- doradztwo i opiniowanie paczkującym, importerom, organom kontroli wszelkich kwestii związanych z paczkowaniem produktów,
- tworzenie przewodników odnoszących się do kontroli towarów paczkowanych na zgodność z przepisami prawa wspólnotowego.
Grupa robocza WELMEC WG6 opracowała następujące przewodniki (dostępne na stronie internetowej organizacji w linku: Guides):
6.0 Introduction to WELMEC documents on prepackages – wydanie maj 2010
Dokument ten podaje ogólne informacje o towarach paczkowanych oraz stanowi przegląd kolejnych przewodników WELMEC. W Tabeli nr 1 dołączonej do dokumentu umieszczono wykaz jednostek odpowiedzialnych za legislację, nadzór oraz kontrolę towarów paczkowanych w poszczególnych 30 krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG- skrót ang. EEA od European Economic Area) oraz w 7 członkach stowarzyszonych z WELMEC (Turcja, Chorwacja, Macedonia, Serbia, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina oraz Albania) oraz informację o częstotliwości przeprowadzanych kontroli w poszczególnych krajach. W przewodniku zestawiono także dane kontaktowe przedstawicieli poszczególnych krajów (Tabela nr 3).
6.1 Application of Directives 75/106/EEC and 76/211/EEC concerning the marking and quantity control of e-marked prepackages - DEFINITION OF TERMS – wydanie wrzesień 1997
Przewodnik składa się z terminów stosowanych w obszarze związanym z towarami paczkowanymi wraz z ich definicjami. Całość zestawiono w formie tabeli składającej się terminu, jego definicji oraz informacji o przepisie prawnym który odnosi się do danej definicji.
6.2 Application of Directives 75/106/EEC and 76/211/EEC concerning the marking and quantity control of e-marked prepackages - Translation of Terms – wydanie wrzesień 1997
Przewodnik zawiera tłumaczenie terminów (których definicje zestawiono w przewodniku WELMEC 6.1) na 6 języków obcych. Oprócz terminu w języku angielskim w kolejnych kolumnach podano terminy w językach: niemieckim, francuskim, holenderskim, flamandzkim, norweskim oraz szwedzkim. DOKUMENT WYCOFANY. DOKUMENT TYLKO DO CELÓW ODNIESIENIA
6.3 Guidance for the Harmonised Implementation of Council Directive 76/211/EEC – wydanie czerwiec 2009
Przewodnik zawiera omówienie sposobów wdrożenia zapisów Dyrektywy Rady 76/211/EWG z dnia 20 stycznia 1976 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do paczkowania według masy lub objętości niektórych produktów w opakowaniach jednostkowych. Przewodnik jest interpretacją szczegółowych przepisów ww. Dyrektywy, mogących stanowić problem przy jej wdrażaniu. W przewodniku (część 5) znajdują się także wskazania co do zagadnień nie zawartych w ww. Dyrektywie jak np. towary w zalewie, oraz ewentualne zafałszowania. Dodatkowo omówiono stosowane przez paczkujących i importerów przyrządy pomiarowe oraz wskazano ogólnie na konieczność utrzymywania odpowiednich zapisów przez paczkującego.
6.4 Guide for packers and importers of e-marked prepacked products – wydanie 2015
Przewodnik zawiera szereg praktycznych rozwiązań skierowanych do paczkujących oznaczających towary paczkowane znakiem „e”, którzy chcą dostosować swoje procedury do rozwiązań zalecanych przez WELMEC. Przewodnik zawiera wymagania odnośnie znakowania, ilości nominalnej, oceny procedur stosowanych w systemie kontroli wewnętrznej oraz metod pomiarów ilości rzeczywistej wskazanej w masie lub objętości. Podaje także metody pomiaru gęstości wraz z przykładami praktycznymi. Dodatkowo wskazano ogólne wymagania dotyczące stosowanego oprogramowania.
6.5 Guidance on Controls by Competent Department’s on “e” marked Prepackages – wydanie luty 2012
Dokument jest uniwersalnym przewodnikiem zawierającym wytyczne dla instytucji z obszaru EOG sprawujących nadzór nad towarami paczkowanymi. Dokument określa też obowiązki paczkujących i importerów w odniesieniu do kontroli ww. instytucji. W przewodniku zestawiono informacje odnoszące się do: oznakowania towarów paczkowanych, przyrządów pomiarowych wykorzystywanych w kontroli, dokumentacji z kontroli wewnętrznej towaru paczkowanego, stosowania w kontrolach butelek miarowych i szablonów, oraz specjalnych obszarów kontroli jak np. ziemia, aerozole czy produkty wysychające jak chleb. W dokumencie podano ogólne zasady statystyki wykorzystywane w systemach kontroli ilości wewnętrznej towarów paczkowanych jak i w teście referencyjnym. Omówiono także zasady pobierania próbek do kontroli statystycznej oraz zastosowanie w kontroli wag i innych urządzeń automatycznych np. tzw. checkweighers.
6.6 Guide for recognition of procedures – wydanie maj 2013
Przewodnik zawiera ogólne informacje o systemie znakowania towarów paczkowanych znakiem „e”, w formie najczęściej zadawanych pytań wraz z odpowiedziami, a także wymagania i procedury dotyczące systemu kontroli wewnętrznej towaru paczkowanego.
6.7 Guidance for Market Control on Prepackages For Competent Departments – wydanie styczeń 2008
Przewodnik zawiera wytyczne dla instytucji które przygotowują, organizują i przeprowadzają kontrole towarów paczkowanych znajdujących się na rynku, ze szczególnym uwzględnieniem towarów których liczność w partii jest mniejsza od 100. W załącznikach do przewodnika zestawiono definicje, wytyczne odnośnie badań ilości rzeczywistej oraz przykłady obliczeniowe.
6.8 Guidance for the Verification of Drained Weight, Drained Washed Weight and Deglazed Weight and Extent of Filling of Rigid Food Containers – wydanie 2020
Przewodnik zawiera definicje, wymagania, procedury oraz metody badań odnoszące się do produktów w zalewie oraz glazurowanych. Wskazano także zalecane przyrządy pomiarowe i aparaturę dodatkową niezbędna do wykonywania badań ilości takich produktów. W załącznikach do przewodnika zestawiono zalecenia dotyczące procentowej zawartości składnika głównego w towarze oferowanym do sprzedaży w zalewie, w przypadku takich produktów jak np.: owoce, warzywa, mięso i ryby.
6.9 Prepackages – uncertainty of measurement – wydanie czerwiec 2009
Przewodnik ten zawiera informacje dotyczące wyznaczania niepewności pomiaru podczas kontroli ilości rzeczywistej towarów paczkowanych. Zawiera wytyczne do obliczania: tary, masy brutto, masy netto, gęstości produktów o konsystencji płynnej. W przewodniku zamieszczono również przykłady obliczeniowe.
6.10 Information on Controls on Prepacked Product – wydanie czerwiec 2011
Przewodnik zawiera informacje dotyczące towarów paczkowanych w krajach EOG i krajach stowarzyszonych WELMEC oraz sposób wdrożenia i interpretację przepisów UE na bazie Dyrektywy Rady 76/211/EWG z dnia 20 stycznia 1976 r. Informacje, takie jak: definicje, wytyczne, wymagania i metody kontroli dla towarów paczkowanych zarówno oznaczonych jak i nieoznaczonych znakiem „e”, zestawione zostały w formie tabel, zwierających różnice w stosowanej praktyce w poszczególnych krajach
6.11 Guide for Prepackages whose Quantity Changes after Packing – wydanie maj 2013
Przewodnik zawiera zalecenia w odniesieniu do kontroli towarów paczkowanych, których ilość rzeczywista zmienia się podczas przechowywania, np. w wyniku wysychania.
Według zaleceń grupy roboczej WELMEC WG6 produkty których ilość rzeczywista zmienia się podczas przechowywania powinny:
- spełniać wymagania co do ilości rzeczywistej określone w Dyrektywie Rady 76/211/EWG w chwili kontroli w systemie kontroli wewnętrznej, taki aby były gotowe do wprowadzenia na rynek,
- paczkujący bądź importer powinien posiadać wyniki kontroli wewnętrznej aby móc je okazać organom kontroli i poświadczyć, że produkt spełniał wymagania ilościowe,
- w obrocie nie może być towarów paczkowanych, których błąd ujemny przekracza dwukrotną wartość błędu T1.
- w celu zachowania właściwej jakości produktu, paczkujący bądź importer powinien przekazać niezbędne informacje do łańcucha dystrybucji, odnoszące się do właściwego przechowywania i transportu produktu.
6.12 Guide on Directive 75/107/EEC Measuring Container Bottles - wydanie luty 2013
Przewodnik zawiera wytyczne dla producentów oraz instytucji które przygotowują, organizują i przeprowadzają kontrole butelek miarowych. W dokumencie opisane są mi in. wymagania techniczne dla butelek miarowych, informacje dotyczące oznakowania oraz opis metody referencyjnej kontroli butelek miarowych.
WELMEC 6.13 Guide on Compliance of Imported e-marked Prepackages - wydanie listopad 2017
Przewodnik zawiera wytyczne dotyczące towarów paczkowanych sprowadzanych na teren wspólnoty z krajów trzecich. Przewodnik zawiera między innymi obowiązki paczkującego oraz ocenę procedur stosowanych przez podmiot paczkujący spoza UE. Wyjaśnia różnice między importerem a dystrybutorem, a także określa zadania organu odpowiedzialnego za zapewnienie, że importer spełnia wymagania dyrektywy 76/211/EWG.
WELMEC 6.14 Guidance and Information on Units of Weight or Volume used on Prepackages – wydanie listopad 2018
Przewodnik zawiera wskazówki i informacje na temat jednostek masy lub objętości, używanych na opakowaniach jednostkowych w odniesieniu do produktów spożywczych i kosmetycznych oraz chemicznych. Wskazana jest także praktyka handlowa występująca w różnych krajach UE. Generalnie zgodnie z dyrektywą 76/211/EWG opakowania jednostkowe muszą mieć oznaczenie objętości (w przypadku produktów płynnych) lub masy (dla pozostałych produktów).
OIML
Głównym celem OIML jest promowanie globalnej harmonizacji dziedzin metrologii prawnej. Struktura techniczna OIML dostarcza swoim członkom wytyczne do opracowania wymagań związanych z wytwarzaniem i użytkowaniem przyrządów pomiarowych oraz zastosowania metrologii prawnej.
Międzynarodowy konsensus OIML jest osiągany dzięki współpracy komitetów technicznych (TC) i podkomitetów technicznych (SC) w których skład wchodzą przedstawiciele państw członkowskich, organizacji odpowiedzialnych za standaryzację, stowarzyszenia producentów oraz regionalne organizacje.
Komitetem technicznym odpowiedzialnym za towary paczkowane jest OIML TC 6, który zajmuje się aspektami metrologii prawnej w zakresie oznakowania, kontroli towarów paczkowanych.
Międzynarodowe wytyczne komitetu technicznego OIML TC 6 zawarte są w dwóch rekomendacjach oraz w jednym przewodniku (dostępne na stronie internetowej organizacji):
R 79 „Labeling requirements for prepackeges” – wydanie 2015 r.
Dokument ten zawiera następujące wytyczne w zakresie oznakowania towarów paczkowanych odnośnie: definicji, danych identyfikujących towar paczkowany, informacji o danych instytucji lub osób odpowiedzialnych za wprowadzanie bądź obrót towaru, deklaracji ilości nominalnej, wymagań dotyczących zapobiegania niedozwolonych praktyk mogących wprowadzać konsumenta w błąd. Ponadto w załącznikach do dokumentu zestawiono: obowiązujące jednostki miar (Tabela 1), wytyczne odnośnie stosowania jednostki miary w oznakowaniu ilości nominalnej w zależności od rodzaju produktu (Tabela 2) oraz wymagania odnośnie wysokości cyfr i liter w oznakowaniu ilości nominalnej dla towarów paczkowanych w USA (Tabela 3) i w Unii Europejskiej (Tabela 4).
R 87 „Quantity of product in prepackages” – wydanie 2016 r.
Dokument ten zawiera wytyczne odnośnie paczkowania produktów, tj.: definicje, wymagania metrologiczne dla towarów paczkowanych oraz charakterystykę i opis metody referencyjnej wykorzystywanej przy kontroli ilości rzeczywistej towarów paczkowanych. W załącznikach do dokumentu zamieszczono: schemat procedury kontroli, wytyczne dotyczące wyznaczania tary, wymagania dla towarów paczkowanych w zalewie, procedury wyznaczania ilości rzeczywistej produktów mrożonych, wytyczne dotyczące zapobiegania niedozwolonych praktyk mogących wprowadzać konsumenta w błąd. Dodatkowo w załącznikach znajdują się tabele zawierające: wytyczne do wyznaczania tary, okresu czasu potrzebnego do wyznaczania ilości rzeczywistej produktu po odsączeniu zalewy oraz wytyczne odnośnie pojemności pojemnika aerozolu w zależności od jego ilości nominalnej.
G 14 “Density measurement” – wydanie 2011 r.
Dokument ten zawiera informacje dotyczące sposobu określenia gęstości produktu, gdy ilość nominalna produktu wskazana na opakowaniu jest określona w jednostkach objętości a kontrola zawartości dokonywana jest poprzez pomiar masy.