Prawna kontrola metrologiczna
1. Czym jest prawna kontrola metrologiczna?
Prawna kontrola metrologiczna jest zespołem działań metrologii obejmującym czynności odpowiednich organów zmierzające do wykazania, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania określone w przepisach prawa.
Podstawowym celem prawnej kontroli metrologicznej jest ochrona określonych w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz. U. z 2019 r. poz. 1123) interesów Państwa, społeczeństwa i osób indywidualnych.
Przesłankami objęcia przyrządu pomiarowego prawną kontrolą metrologiczną są:
1) niezbędność, z punktu widzenia obszarów zastosowań określonych przyrządów pomiarowych, w szczególności ze względu na ważność tych obszarów dla gospodarki i kategorię użytkowników przyrządów, których interesy powinny być chronione (m.in. z powodu braku możliwości ich własnej ochrony przed nadużyciami),
2) zakres ilościowy zastosowań tych przyrządów pomiarowych,
3) dziedziny pomiarowe, w których przyrządy pomiarowe są stosowane,
4) zobowiązania wynikające z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych.
2. Przez jakie czynności wykonywana jest prawna kontrola metrologiczna?
Prawna kontrola metrologiczna przyrządów pomiarowych jest wykonywana przez:
1) zatwierdzenie typu przyrządu pomiarowego na podstawie badania typu – przed wprowadzeniem typu przyrządu pomiarowego do obrotu lub
2) legalizację pierwotną albo legalizację jednostkową – przed wprowadzeniem danego egzemplarza przyrządu pomiarowego do obrotu lub użytkowania, a także
3) legalizację ponowną – w stosunku do przyrządów pomiarowych wprowadzonych do obrotu lub użytkowania.
Zakres prawnej kontroli metrologicznej jest zależny od rodzaju przyrządu pomiarowego. Może on obejmować wszystkie wspomniane formy prawnej kontroli metrologicznej, dwie z nich lub tylko jedną (np. zatwierdzenie typu albo legalizację ponowną).
3. Jakie przyrządy pomiarowe objęte są prawną kontrolą metrologiczną?
Przyrządy pomiarowe, które mogą być stosowane:
1) w ochronie zdrowia, życia i środowiska,
2) w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego,
3) w ochronie praw konsumenta,
4) przy pobieraniu opłat, podatków i innych należności budżetowych oraz ustalaniu opustów, kar umownych, wynagrodzeń i odszkodowań, a także przy pobieraniu i ustalaniu podobnych należności i świadczeń,
5) przy dokonywaniu kontroli celnej,
6) w obrocie
i są określone w przepisach wydanych na podstawie art. 8 ust 6. ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz. U. z 2019 r. poz. 1123), tj. w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z 13 kwietnia 2017 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli (Dz. U. poz. 885)
Szczegółowy wykaz przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej znajduje się w zakładkach: Zatwierdzenie typu przyrządu pomiarowego i Legalizacja przyrządu pomiarowego
4. Jakie podmioty wykonują prawną kontrolę metrologiczną?
Prawna kontrola metrologiczna przyrządów pomiarowych jest wykonywana przez organy administracji miar.
W prawnej kontroli metrologicznej wykorzystuje się również instytucję punktów legalizacyjnych, które są miejscami wykonywania przez organy administracji miar czynności związanych z legalizacją dużej ilości określonych rodzajów przyrządów pomiarowych u producenta, importera albo u przedsiębiorcy dokonującego napraw lub instalacji.
Poza organami administracji miar określone działania w zakresie prawnej kontroli metrologicznej wykonywane są przez podmioty, którym Prezes Głównego Urzędu Miar udzielił upoważnienia do wykonywania legalizacji pierwotnej lub legalizacji ponownej określonych rodzajów przyrządów pomiarowych.
5. Ile wynoszą opłaty za dokonanie prawnej kontroli metrologicznej?
Szczegółowe informacje w tym zakresie zamieszczone są w zakładkach tematycznych.